sociaal document over de Amerikaanse migrantengeschiedenis van de twintigste eeuw.

In deze roman is een groene accordeon het hoofdpersonage. Een accordeon, door de Fransen ook wel galant 'le piano du pauvre' genoemd, wordt door Annie Proulx uitgekozen om honderd jaar migrantengeschiedenis in de USA te registeren.

Een temperamentvolle Siciliaan bouwt in zijn geboortedorp een gifgroene accordeon waar hij heel zijn passie (en dat is er veel) instopt die hem zal begeleiden op zijn oversteek naar Amerika, het land van melk en honing. Hij hoopt er met zijn broer fortuin te maken. Hij komt er aan wordt betrokken in de 'syndicatenoorlog', en komt in al zijn onschuld op een gruwelijke manier aan zijn eind.

Een zwarte die verliefd was op het instrument kocht het over. Maar ook voor hem was het geen geluksbrenger dan wel een doodsengel. Vandaar gaat het naar een Duitse enclave die zich van alle vreemde invloeden wil vrijwaren maar toch bezwijkt voor de Latijnse charmes van die groene accordeon. Maar ook hier gebeuren rampen en de accordeon verhuist weer naar een andere eigenaar.

De accordeon wordt alsmaar ouder, alhoewel hij de dominante Siciliaanse kreet nog niet verloren heeft, en de migranten kan je al in generaties onderverdelen.

Citaat :

Vanuit de verte klonk de stem van het instrument schor en huilerig, het herinnerde luisteraars aan de wreedheid van de liefde, aan verschillende soorten honger. De noten tuimelden bijtend scherp naar buiten, scherp als een beet van een door pijn uitgeholde tand.

Annie Proulx heeft met Accordeon Crimes niet alleen een zeer sterke roman geschreven maar tevens ook een degelijk sociaal document afgeleverd over de Amerikaanse migrantengeschiedenis van de twintigste eeuw. Dit boek kan je trouwens ook een schoolvoorbeeld noemen van degelijke research. Over de geschiedenis van de migranten bestaat heel wat literatuur, gaande van John Roderigero Dos Passos, Ambrose Gwinett Bierce, Raymond Carver tot Toni Morrison. Je kan Annie Proulx met haar Accordeon Crimes zonder aarzelen in deze gallerij van grote schrijvers bijzetten.

Persoonlijk vind ik het trouwens een heksentoer van harentwege dat ze er in geslaagd is om die kleine accordeon door al die toestanden te laten reizen en met zoveel personages te laten kennismaken zonder eentonig te worden en de aandacht van de lezer te verliezen.