André Oyen
Leestip van André Oyen
Via papier de wereld rondreizen.

de dissectie van eenzaamheid.

11 juni 2024

Citaat :

Want intelligent, dat zijn ze hier allemaal. Ze schilderen, ze schrijven, ze uiten zich op talloze manieren.

De niet eerder vertaalde verzamelde verhalen van Jean Rhys vormen een duizelingwekkende en sprankelende collectie van een van de grote schrijvers van de twintigste eeuw. Rhys neemt de lezer mee naar het West-Indische Dominica van haar jeugd, Londen ten tijde van de Eerste Wereldoorlog en naar schimmige bars en hotels in de jaren twintig in Parijs. Ze worden bevolkt door dansmeisjes, oude dames die in armoede zijn vervallen en andere buitenstaanders. In heldere en scherpe observaties schetst Rhys de levens van mensen die vaak iets te gevoelig zijn om te overleven in de harde buitenwereld. Thema’s als kosmopolitisme versus kleinburgerlijkheid en discriminatie op basis van ras of sekse maken deze bundel verrassend actueel.

Het beste is veruit het verhaal, Vienne, dat een relatie beschrijft die uiteenvalt als een koppel door een corrupt en afbrokkelend Europa reist. Zoals de overgrote meerderheid van de verhalen van Rhys, was Vienne zwaar autobiografisch. De mate waarin Rhys haar eigen leven heeft getrokken, betekent dat haar verhalen en romans veel herhalende elementen bevatten: een kindertijd op het Caribische eiland Dominica, de Engelse openbare school en de podium school, chorus-line werk, moeilijke tijden in Parijs, Bloomsbury bedzit, uitbuiting, alcoholisme, depressie en de eenzaamheid van de overblijvende buitenstaander. Haar protagonisten verschijnen op een spectrum tussen nood en verwoesting, met weinig hoop op ontsnapping. De emotionele precisie van Rhys focust zich vooral op de dissectie van eenzaamheid. Haar vrouwen dienen zich te schikken naar mannen zonder wereld van verkering en huwelijk. Dit is een wereld van voorbijgaande relaties op basis van seks, zonder liefde.

Deze indrukwekkende verhalenbundel wordt vakkundig ingeleid door Jan Brokken die in 1992 al een monografie’ ‘Goedenavond, mrs. Rhys’ over haar schreef.

Over de auteur:

Jean Rhys, pseudoniem van Ella Gwendolen Rees Williams (Dominica, 24 augustus 1890 – Exeter, 14 mei 1979) was een deels Britse, deels Caraïbische schrijfster van verhalen en romans.

Ella startte haar literaire carrière onder het pseudoniem Jean Rhys. Ze werd daarbij gecoacht door Ford Madox Ford. In het voorwoord van haar eerste verhalenbundel The Left Bank and Other Stories (1927) schreef hij haar een scherp inzicht toe, dankzij haar positie van 'outsider' en 'underdog' als auteur uit Brits West-Indië.

Met haar vroege werk had Rhys aanvankelijk weinig succes, ondanks de aanbevelingen van Ford Madox Ford. Het stond niet bekend als heel sterk of diepgaand, eerder als sentimenteel. Latere literatuurcritici zijn echter van oordeel dat zij haar tijd ver vooruit was door vrouwen te beschrijven die seksueel geëxploiteerd worden en hun seksualiteit zelf inzetten om hun underdogpositie te verbeteren. De roman Voyage in the Dark (1934), die kortstondig de aandacht trok, heeft als thema de onbegrepen, ontwortelde vrouw.

In de jaren veertig werd haar werk niet meer herdrukt en verdween ze in de vergetelheid. Er werd zelfs algemeen verondersteld dat ze niet meer leefde. Hernieuwde bekendheid verwierf ze pas in 1957 door een radiohoorspel van haar roman Good Morning, Midnight uit 1939, waarin ze met behulp van de stream of consciousness-techniek het bewustwordingsproces van de ouder wordende vrouw beschrijft.

Internationaal brak Rhys door met Wide Sargasso Sea (1966), dat is geschreven als de voorgeschiedenis van Charlotte Brontës Jane Eyre. Het boek corrigeert het bijna karikaturale beeld van hoofdpersoon Rochester, met zijn mannelijke trots en onbegrip voor de West-Indische sensualiteit.

Synopsis

Korte verhalen die de levens van vrouwen in een fatalistische sfeer beschrijven, met als decor de Caraïben, Londen, Parijs of Wenen.

André Oyen
Leestip van André Oyen
Via papier de wereld rondreizen.

Alle verhalen
Titel:
Alle verhalen
Auteur:
Jean Rhys
# pagina's:
415 p.
Uitgeverij:
Uitgeverij Orlando
ISBN:
9789493081130
Materiaal:
Boek
Aanbevolen voor:
Boeiend,
Inspirerend
Doelgroep:
Volwassenen

Gerelateerde leestips