Uitgeverij in de kijker - Koppernik: 10 jaar.

Literaire eigenzinnigheid als keurmerk.

Koppernik is een kleine, onafhankelijke Nederlandse uitgeverij. Zo zijn er nog, maar Koppernik is erin geslaagd om in 10 jaar een merknaam te worden en dat door vooral eigenzinnigheid als waarde voorop te stellen.

“Het is uitzonderlijk maar naar aanleiding van hun 10-jarig bestaan hebben we deze kleine uitgeverij uitgenodigd. Hun boeken zijn steeds mooi uitgegeven, zijn vaak apart in stijl, sterk literair, ook vaak kleine pareltjes: zeer straffe uitgeverij” zegt Jan (boekhandel De Groene Waterman).

“Koppernik is top” zegt Wouter (boekhandel Stad Leest), “misschien halen ze die kwaliteit net omdat ze klein zijn, ze zeer goed selecteren, hun uitgaven verzorgen en ook iets bijzonders proberen aan te bieden”

“Eigenlijk kun je een Koppernik-uitgave bijna blind kopen – een zeer fijne uitgeverij” beaamt Ine (boekhandel Cronopio).

Uitsluitend lof dus, en recent verschenen twee parels van twee Vlaamse auteurs: Sanne Huysmans met Iemand moest het doen en Paul Verrept met Het jaagpad.

De eerste titel die ze uitgaven, in 2014 dus, was Zeer helder licht van Wessel Te Gussinklo. Mede-oprichter Chris de Jong: “Met dit boek was de toon gezet: de schrijfstijl, de bevlogenheid, en vooral die eigenzinnigheid. Zo anders dan wat je ergens anders leest. De uitgaven die daarop volgden moesten ook die elementen in zich hebben”. Zeer helder licht is n.a.v. het 10-jarig jubileum heruitgebracht in een mooie, gebonden editie.

Ik probeer te vatten wat Koppernik zo bijzonder maakt. Het is zoals omschrijven waarom een kunstwerk waardevol is: moeilijk. Steeds komt de eigenzinnigheid als criterium naar voor maar dat is niet genoeg. Het is meer. Ik voeg er relevantie aan toe: boeken die iets toevoegen aan de huidige tijd. Maar ook: tijdloosheid, conceptueel sterk en literair scherp.

En de naam Koppernik Chris? "Koppernik is een personage in de klassieker “De avonturen van Sherlock Holmes”, maar verwijst toch vooral naar Copernicus, die heel anders naar de dingen keek. Zijn copernicaanse revolutie zette de zon in het centrum van het universum. Zo kwamen we ook bij ons logo: een cirkel met een punt in het midden: mooi, fijn, anders, eigenzinnig.

Wij vinden het heel belangrijk dat we een goede band opbouwen met onze auteurs.

Er moet een klik zijn, maar de auteur moet zo vrij mogelijk kunnen werken. We krijgen zeer veel manuscripten, en dan kijken we vooral naar de schrijfstijl. Is die verrassend, sterk, boeiend? Dan kunnen we verder. Een slecht plot, daar kan aan gewerkt worden, maar als de stijl niet goed zit, dat is lastiger.

Nu kijk ik ruimer naar boeken, maar mijn liefde voor boeken begon op mijn 14 - 15^de. Ik woonde in een klein dorpje nabij Drenthe en daar was een bibliotheek met een zeer goede bibliothecaresse. Die selecteerde eindeloos boeken voor me. Later had ik ook een leraar die dat bijzonder vond, ik haalde geen hoge scores maar omdat ik Tolstoj las kon ik er net nog door."

Ik ga in mijn eigen bibliotheek op zoek naar titels uit de Koppernik-catalogus, naar verzorgd uitgegeven eigenzinnigheid, naar het cirkeltje met het puntje erin.

Naast de eerder vermelde: Het jaagpad van Paul Verrept ook diens Brandingen en Iemand moest het doen van Sanne Huysmans zit daar toch nog veel moois tussen: Poel en Kassa 19 van Claire-Louise Bennett, en Ochtenden van Donald Niedekker, Mijn moeder lacht van Chantal Akerman, Een klein detail van Adania Shibli, Geloven in het wild van Nastassia Martin en de Trilogie van de oorlog van Agustin Fernandez Mallo. En dan zeg ik: een mooi lijstje. Maar ik vraag aan Chris de Jong, de uitgever zelf, wat hij dan als leestip uit zijn fonds mee wil geven aan de lezers van Antwerpen Leest:

“Zeer helder licht van Wessel Te Gussinklo, dat is toch het begin?”

Het ligt inmiddels bovenaan mijn leesstapel.